Sau khi học xong trung học phổ thông, ông thi đại học ngành Vật lý trường Đại học Sư phạm Vinh. Ông nhận giấy báo trúng tuyển nhưng vì bị bệnh sốt rét phải nằm viện, ông đến trường muộn và không được chấp nhận nhập học.[20]

Năm 1976, ông thi tiếp đại học, trúng tuyển, và nhập học trường Đại học Y Hà Nội.[12][21]

Sau khi tốt nghiệp đại học vào năm 1982,[13] ông học tiếp bác sĩ nội trú ở Đại học Y Hà Nội và tốt nghiệp bác sĩ nội trú năm 1985.

Hoạt động chuyên môn

Từ năm 1987 đến năm 2003, ông làm việc tại Khoa Huyết học - Truyền máu, Bệnh viện Hữu nghị Việt-Xô, trực tiếp tham gia điều trị, nghiên cứu các bệnh về máu[2].

Năm 2003, ông đảm nhận Viện trưởng Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương, một viện vừa được tách ra từ Bệnh viện Bạch Mai và trở thành một bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế[22]. Sự nghiệp của GS.TS Nguyễn Anh Trí gắn với hai sự kiện có ý nghĩa nhân văn vô cùng lớn, cũng chính là “cứu cánh” của ngành huyết học Việt Nam, đó là “Lễ hội Xuân Hồng” và “Hành trình Đỏ”.

Ông và các cộng sự ở Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương là những người đi đầu trong công nghệ ghép tế bào gốc với chi phí rẻ.[23]

Với hơn 30 năm công tác trong ngành Y tế, 11 năm trên cương vị Viện trưởng Viện Huyết học Truyền máu Trung ương, GS.TS Nguyễn Anh Trí đã xây dựng mạng lưới chuyên ngành huyết học và truyền máu trên toàn quốc. Đây là mạng lưới chuyên ngành được Bộ Y tế đánh giá là một trong những mạng lưới chuyên ngành hoàn chỉnh và hiệu quả nhất[24].

Từ ngày 1 tháng 10 năm 2017, ông nghỉ hưu trong cuộc chia tay đầy cảm động của bệnh nhân và tập thể y bác sĩ của Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương[25]. Hiện nay, GS.TS Nguyễn Anh Trí là Chủ tịch Hội đồng cố vấn Tập đoàn MED GROUP. Đồng thời, ông là Chủ tịch Hội Huyết học – Truyền máu Việt Nam, Chủ tịch Hội Tan máu bẩm sinh Việt Nam.

Tính đến năm 2020 ông đã viết 19 cuốn sách, công bố trên 350 công trình nghiên cứu khoa học các cấp đã được công bố trong và ngoài nước về lĩnh vực huyết học truyền máu.

Hoạt động chính trị

Ông gia nhập Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 10 tháng 10 năm 1996.[3]

Năm 2016, ông là người duy nhất ở Hà Nội tự ứng cử và đã trúng cử Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa 14 nhiệm kì 2016-2021 ở đơn vị bầu cử số 9 Hà Nội gồm huyện Ðông Anh và quận Long Biên.[4]

Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa 14

Trong vụ Cá chết hàng loạt ở Việt Nam năm 2016, ông chất vấn về căn cứ của số tiền đền bù 500 triệu USD của Formosa và đề nghị khởi kiện công ty này (tháng 7 năm 2016 ở hành lang Quốc hội).[26]

Chiều ngày 15 tháng 11 năm 2017, thảo luận dự án "Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thể dục, thể thao" tại nghị trường Quốc hội, ông kiến nghị Luật hóa cá cược thể thao.[27]

Chiều ngày 28 tháng 5 năm 2018, tại nghị trường Quốc hội, ông phản ánh hiện tượng kinh phí các dự án nhà nước ở trong tất cả các lĩnh vực nở phòng to nhiều lần lên con số hàng trăm hàng ngàn tỉ đồng, cụ thể là dự án nạo vét sông Sào Khê ở tỉnh Ninh Bình (bắt đầu từ năm 2001) đội vốn hơn 36 lần từ 72 tỉ đồng được phê duyệt ban đầu lên tới 2.595 tỉ đồng.[28][29][30]

Ông là người đã nhiều lần chất vấn Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải về việc lập các trạm thu phí tự động không dừng ở cac dự án BOT nhằm minh bạch việc thu phí.

Hoạt động nghệ thuật

Bên cạnh hoạt động khoa học, GS Nguyễn Anh Trí còn sáng tác thơ, nhạc. Ông chia sẻ: “Thi ca giúp tôi hoạt động hiệu quả hơn trong công việc”.

Nhà văn Trung Trung Đỉnh[31] từng nhận xét về ông “Nguyễn Anh Trí là một nhà khoa học. Nhà khoa học nhưng làm được thơ! Cánh cửa thơ của anh được một nhà khoa học mở cửa cho, và nó hiện diện với đời cũng háo hức, hào hứng, hăng hái, hiền hòa, hân hạnh, hùng hồn góp mặt cùng bè bạn thơ, để làm cho cánh đồng thi ca chung của chúng ta thêm hương sắc, thêm quyến rũ và tươi trẻ”[32].

Hoạt động khác

Trong thập niên 1990, ông thành lập "Câu lạc bộ Tiếng Anh Thanh niên Hà Nội" (HYEC) và đến nay vẫn đang hoạt động.[33]